Uyku Bozuklukları

Uyku Bozuklukları Nedir?

Uyku, zihinsel ve fiziksel sağlığımızın devamını sağlayan,  gün boyunca yorulan vücudumuzun ve sinir sistemimizin dinlendiği ve yeni güne hazırlandığı bir süreçtir. Herkes zaman zaman uykuyla ilgili sorunlar yaşayabilir. Fakat yaşanan bu sorunların uzun sürmesi ve işlevselliğimizi olumsuz etkilemesi uyku bozukluklarına işaret eder.


Uyku bozukluklarına yol açan faktörler; psikolojik faktörler(stres, kaygı, psikoloji problemler vb.), yaşam tarzı (alkol, ilaç, kafein, madde kullanımı vb.), çevresel faktörler (ışık, ses vb), bedensel faktörler (solunum zorlukları, ağrı bozuklukları vb.)


Uyku bozukluklarında en sık karşılaşılan sorunlar; azalmış enerji, konsantrasyon güçlükleri, sinirlilik, tolerans kaybı, yorgunluk, ruhsal ve bedensel çökkünlük, cinsel fonksiyon bozukluklarıdır.


Uyku bozuklukları; ruhsal rahatsızlıkların bir belirtisi olabildiği gibi, ruhsal rahatsızlıkları şiddetlendirebilir ya da  ruhsal rahatsızlıkların bir nedeni de olabilir. Uyku bozuklukları depresyon gibi bazı psikolojik hastalıklarla da beraber görülebilir.

Uyku Bozuklukları

Uzun süren uykusu bozukluklarında bireyler halüsine olabilir, gerçeği algılamaları da zedelenebilir.

Uyku Bozuklukları ile ilgili film önerim

Uyku Bozuklukları Türleri

İnsomnia (Uykusuzluk): Uykuya dalma ve uykuyu sürdürmede güçlük çekme, normalden erken uyanma, gün içinde uykulu olma olarak tanımlanır.


Hipersomnia (Aşırı uykululuk): Çok uyuma anlamına gelen hipersomnia, aynı gün içinde birden fazla uykuya dalma, uzamış ana uyku evresi ve tam uyanık olmada güçlüğü ifade eder.


Narkolepsi: Aynı gün içinde ortaya çıkan, yineleyen, baskılanamayan uyku gereksinimi, birden uykuya dalma ya da kestirme evreleridir. Kısa süreli uyku atakları şeklinde düşünülebilir.


Uyku Apnesi: Uyku sırasında oluşan solunum duraklamalarıdır.


Parasomnia: Ana uyku döneminde ortaya çıkan uykudan, tam olmayan uyanma dönemlerine denir. Parasomnia türlerine, uyurgezerlik ve gece terörü örnek verilebilir. Bu bozukluklarda kişi hem uyanıktır hem de uykudadır. Kişi bazı karmaşık davranışları yapabilecek kadar uyanık olmasına karşın yine de uykudadır ve yaptıklarını hatırlamaz.

Uyku Hijyeni İçin Öneriler

  • Uyku geldiğinde yatağa gitmek; ya uyuyamazsam, gene mi uykusuzluk çekeceğim gibi kaygılardan uzaklaşmayı sağlar.  
  • Uyku saatine yakın çay, kahve, alkol, yemek vb maddeler tüketilmemelidir.
  • Yatak odanısının ısı, ışık ve konforunu uykuya uygun hale getirmek.
  • Uyku saatine yakın zihinsel ve fiziksel aktivitelerden kaçınmak.
  • Uyku tutmadığı zamanlarda yatakta kalmamak.
  • Uyku tutmadığı zamanlarda bile sabah kalkış saatinizi sabitlemek. 
  • Gündüz saatlerinde uyumamak.