Özgüven Problemleri

Özgüven; kişinin, kendisi ve yetenekleri hakkında pozitif ve gerçekçi bir anlayışa  sahip olmasıdır. Yani olumlu ya da olumsuz benlik algısı olarak düşünülebilir. Özgüven bireyin kendisiyle ilişkisi, yaşam kalitesi, hayata bakış açısı olarak da yorumlanabilir. Özgüven algısında aşırılıklar olumsuz sonuçlar doğurabilir, bireyin sahip olduğu yetenekleri aşırı algılaması, yanlış adımlar atmasına sebep olabilir.

Özgüvenin düşünce dünyamıza etkileri; “başarılıyım, çalışkanım ya da sevilmeyen bir insanım” şeklindedir. Bu düşüncelerin ortaya çıkardığı duygular ise; “sevinç, yeterlilik ya da utanç” olabilir.

Özgüven kişinin psikolojik durumu hakkında da bilgi vermesi açısından önemli bir kavramdır. Güven kavramı, kişinin yaşamında, bebeklik döneminden itibaren anne-baba ile kurulan ilişkiyle ortaya çıkar ve gelişir. Gelişim kuramcısı olan Erik Erikson’a göre “güven” duygusu psikososyal gelişimin ilk basamağıdır. İlk bakım verene güven duyma, ihtiyaçlarının karşılanacağına dair şüphe duymama, korunmuşluk hissi güven duygusunu inşa eder. Bebeğin ihtiyaçları doğru zamanda ve yeterli oranda karşılanmazsa bebek kendisini tehlikede hisseder ve bakım verene karşı güvensizlik duygusu besler.

Özgüven problemi; kişinin, kendini yeterli bulmadığı ve kendinden emin olamadığı düşüncelere yol açan bir durumdur. Özgüven problemi yaşayan kişiler genellikle kendisine dair ağır eleştiriler yönelten, sevilmeye değer olmadığını düşünen, karamsarlık içinde olan, başarılarını kayda değer bulmayan, bir işi hakkıyla yerine getiremeyeceği düşüncesiyle denemekten kaçan ve buna uyumlu düşünce ve duygulanımlar gösteren kişilerdir. Kişi herhangi bir konuda söz aldığında, yanlış bir şey söyleyeceğinden ve eleştirileceğinden endişe duyabilir. Bu nedenle toplum içinde fikir beyan etmekten kaçınabilir.

Özgüven problemi; aşırı eleştirel aile tutumlarından, travmatik yaşantılardan, olumsuz yaşam deneyimlerininin üstünde fazla durma ve bunlar üzerinde aşırı düşünsel faaliyette bulunmadan, negatif bakış açısından ve gerçekçi olmayan hedefler belirlemekten kaynaklanabilir.